Apt – Fontain-de-Vaucluse 69 km
| 1 | Apt.–.Buoux | 12 km…….. |
| 2 | Buoux.–.Lacoste | 12 km |
| 3 | Lacoste.–.Roussillon | 17 km |
| 4 | Roussillon.–.Gordes | 13 km |
| 5 | Gordes.–.Fontain-de-Vaucluse | 15 km |
Deze mooie wandeltrektocht is de vijfdaagse van Apt naar Fontain-de-Vaucluse uit het boek Walking in France; Exploring France’s Great towns and finest Landscapes on Foot, Gillian and John Souter (Chastleton Travel) (zie verderop).
De 5 dagetappes zijn kort, zodat je genoeg tijd hebt voor de extra uitstapjes en om de mooie dorpjes goed te bekijken.
Je maakt een grote slinger over de Luberon en het Plateau de Vaucluse. Daarbij gebruik je oude muildierpaden en garrigue-paden. Enkele dagen volg je de GR 6.
De Luberon-bergrug
Deze bergrug is west-oost gericht. Ze ligt ten oosten van Cavaillon (zie kaartje) en Cavaillon op haar beurt ten oosten van Avignon. Het westelijke (laagste) deel van deze rug heet Petit Luberon, het oostelijke (hoogste) deel Grand Luberon. De Petit Luberon heeft toppen tussen 500 en 600 m en de Grand Luberon tussen 700 en 1100 m.
De twee delen worden gescheiden door de Combe de Lourmarin, de diepe kloof van het riviertje Aigue Brun.
De op het noorden gerichte hellingen zijn steil en rijk aan eikesoorten, terwijl de op het zuiden gerichte droger zijn en met garrigue (struweel) begroeid.
De Luberon-bergrug behoort, samen met de zuidrand van het Plateau de Vaucluse, tot het Regionaal Natuurpark Luberon (Park Naturel Régional du Luberon).
YouTube-video (5 min.)
Beste perioden
| .Salon-de-Provence. | mrt | apr | mei | jun | jul | aug | sep | okt |
| Gem..max..temp.°C | 16 | 18 | 23 | 27 | 30 | 30 | 25 | 21 |
| Maandsom.neerslag.mm | 36 | 58 | 49 | 26 | 10 | 34 | 78 | 85 |
| (Gem..max..temp..De.Bilt) | 10 | 14 | 18 | 20 | 23 | 23 | 19 | 15 |
Half april – half mei is de beste periode met het frisse groen, de bloemen en vogelgeluiden. (Bijna alle neerslag valt in het winterhalfjaar. Het gevolg hiervan is dat de natuur in het voorjaar op haar uitbundigst is. Daarom deze voorkeur.)
Maart is nog te koud en eind mei t/m september zijn te warm, want de Luberon ligt in de invloedssfeer van de Middellandse Zee.
Wat temperatuur betreft is oktober ook geschikt, maar dan is het al erg vroeg donker, de vegetatie dor en geel en komen er onweersbuien voor, die in de Provence meestal zéér heftig zijn.
In het voorjaar kan de Mistral (een sterke, koude wind ) opsteken. Het kan dan meerdere dagen hard waaien.
A good part of Bonnieux, is perched (hooggelegen) on the side of a very steep hill. Het is dus een ‘village perché‘ zoals Gordes ( zie verderop).
Beautiful stonework everywhere and beautiful views (see below).
Bonnieux, het mooie ‘village perché’ (hooggelegen dorp) dat veel aan bod komt in A Year in the Provence.
Vanaf het hoge gedeelte van het dorp kijk je neer op de Eglise basse met daarachter de vlakte met de wijngaarden. Heel in de verte rechts bovenaan zie je vaag de Mont Ventoux.
Oriëntatie in het terrein
Deze is probleemloos dankzij:
- De kaart: 12• Parc naturel régional du Luberon • Ouest (schaal 1: 40.000) met daarin de route ingetekend (diverse gekleurde lijntjes).
- De routemarkering: o.a. met gele of oranje streepjes.
- De routebeschrijving: de heldere en compacte tekst in het boek Souter & Souter.
(Deze laatste is niet per se nodig.)
Zwaarte
Lichte tot middelzware dagwandelingen.
De route volgt rustige weggetjes en stenige paden.
Routemarkering
Goed, o.a. met gele of oranje streepjes.
Een enkele keer ontbreekt er een markering in een bebouwde kom.
Bevoorrading
Alimentation (levensmiddelen):
Apt, Bonnieux, Goult, Roussillon, Gordes en Fontaine-de-Vaucluse.
Eau potable (drinkwater):
De Luberon is een zéér droog gebied. Er zijn vrijwel geen bronnen, want regenwater zakt snel in de poreuze kalksteen weg. Bij de weinige huizen die je passeert, is dikwijls niemand aanwezig. Bereken daarom bij het verlaten van ieder dorpje nauwkeurig de hoeveelheid drinkwater die je meedraagt.
Een voorbeeld van de villa’s rond Bonnieux.
Domaine de Marie.
Langs de wegen en bij gebouwen staan cipressen. Ze flankeren, geordend in rijen, de toegangswegen naar deftige landhuizen en markeren, alleen of in groepjes, de plek waar eenvoudige boerenhuizen staan.
De beroemde abdij van Sénanque, niet ver van Gordes.
Wildkamperen (bivak)
Een nachtje bivakkeren (‘s.avonds de trekkerstent opzetten en ‘s.morgens weer afbreken) gaf geen problemen.
Mooie bivakplekken heb je o.a. langs de rivieren Aiguebrun en Calavon. De landbouwgebieden bieden ook wel wat mogelijkheden, omdat er hier en daar een kleine beek (ruisseau) stroomt om je in te wassen.
De Luberon is een gebied met veel stekelstruiken. Verwijder daarom op de tentplek altijd secuur takjes met stekeltjes of doorntjes. Ze kunnen gemakkelijk je matras lek prikken.
Korte introductie Luberon
Maquis en garrigue
Dit zijn twee Provençaalse plantengemeenschappen:
- Maquis is a scrubland (=struweel) vegetation of the Mediterranean region, composed primarily of leathery, broad-leaved evergreen shrubs (=struiken) or small trees.
- Maquis occurs primarily on the lower slopes of mountains bordering the Mediterranean Sea. Many of these shrubs are aromatic, such as mints, laurels, and myrtles.
- Garrigue, a poorer version of this vegetation, is found in areas with a thin, rocky soil.
Zeer zonnig gebied
Bescherm je hele huid goed tegen de zon en draag pet of hoed.
Roussillon met haar huizen in allerlei tinten oker: van lichtgeel via oranje tot donkerrood.
Roussillon staat op de lijst van allermooiste dorpjes van Frankrijk.
De Okergroeve bij het dorpje Roussillon bestaat uit ijzerhoudende zand- en leembodem. Vroeger werd hier volop oker gewonnen als kleurstof. Tegenwoordig niet meer.
Het wisselende gehalte aan ijzer, dat aan oxidatie onderhevig is, zorgt voor de verschillende kleurnuances, van geel over oranje tot rood. Kom hier ook eens kijken tijdens zonsondergang, dan zijn de kleuren op z’n mooist.
Bekannt ist Rousillon vor allem durch seine ockerhaltige rote Erde, die als Rohstoff zur Herstellung von Farben verwendet wird. Hier bauten bereits die Römer, die das Dorf vicus russulus (rotes Dorf) nannten, Ocker ab. Roussillon war bis zum Anfang des 19. Jahrhunderts Zentrum des Ockerabbaues, der bis 1930 noch betrieben wurde.
Villages-perchés (hooggelegen dorpen)
Op de kaart staan er vijf
Twee liggen er langs de wandelroute: Gordes en Roussillon ; drie een beetje ten zuiden daarvan: Oppède-le-Vieux, Menerbes en Lourmarin.
Characteristics
- They are located high up on a rocky crag. As a result the perched villages have very impressive views across the surrounding countryside.
- They are usually in a historically important defensive position e.g. on the edge of a steep valley or high an a hilltop. Most of the villages were originally built around castles and surrounded by fortifications, although these are often no longer apparent.
- The entrance to the town was through a narrow, easily defended, doorway in the defences. In many villages you will still see these original entrances.
- Narrow steep streets winding steeply up through medieval houses.
- Arcaded narrow passageways.
- Traditional Provencal architecture, with the houses (often tall) built of the local rock, and having stone or canal tile rooves.
- There are frequently decorative features on the houses e.g. carvings, decorated lintels.
- A village fountain, often highly decorated, is usually found and was originally the only source of the water for the village (often there are several smaller fountains as well, and usually a lavoir – a public washhouse).
- A small simple village chapel, quite often with a decorated or frescoes interior.
The villagers who lived here never had an easy life, even after the defensive role of the perched villages was long forgotten. The villages are usually in inaccessible locations with little access to water or fertile ground, and growing enough food to survive was in itself a challenge.
Transport and communication difficulties meant that the villages needed to largely exist as self-sufficient communities.
By the end of the 18th century most of these Provençal villages had started to fall into decline and the trend in depopulation and deterioration continued well into the 20th century.
Even now many of the villages have only a very small permanent population, but tourism has brought a new lease of life to many of them.
They tend to be very popular destinations on the Provence tourist trail, and their streets in summer will have far more life than they ever had in the past. Many of the properties are second homes however, so even the most popular with visitors can still be very quiet in the middle of winter.
Het hooggelegen dorp Gordes op een uitloper van het Vaucluse-plateau.
The most famous perched (=hooggelegen) village is probably Gordes, built impossibly and dizzyingly atop a rocky crag, its golden stone buildings rising majestically to its renaissance castle.
It has cobbled streets, a lovingly restored castle and a myriad of restaurants and shops. The original features are still beautifully intact.
Gordes behoort niet alleen tot de ‘hooggelegen dorpen’ ,maar is ook een van de ‘Les plus beaux villages de France’.
Les plus beaux villages de France
In Frankrijk heeft een onafhankelijke vereniging een lijst opgesteld met de allermooiste dorpen. Dat zijn er ongeveer 150. Zie: www.les-plus-beaux-villages-de-france.org/fr/. Op haar Carte interactive van Frankrijk zie je ze allemaal.
Tijdens deze vijfdaagse wandeltrektocht kom je er door twee, nl. Roussillon en Gordes.
In 2019 heeft de ANWB een vertaling van het Franse boek erover uitgegeven:
De allermooiste dorpen van Frankrijk,
Vertaling Cora Bastiaansen,
Uitgeverij ANWB, 2019
SNP Natuurreizen
SNP heeft hier in 2025 geen wandelreis, maar een fietstocht.
Zie hiervoor: www.snp.nl/reis/frankrijk/ en voor alle wandelvakanties in Frankrijk: www.snp.nl/reizen/frankrijk/wandelen.
Hun wandelreizen met een zwaarte van 1 of 2 zwarte cirkeltjes komen het beste overeen met mijn wandelingen. Je maakt dan niet te veel wandeluren en hoogtemeters per dag.
Wandelkaart
Libris (Ed. Didier Richard) 1 : 40 000
12 • Parc naturel régional du Luberon • Ouest
Veel wandelroutes staan hierop met gekleurde lijntjes ingetekend. Ook de onze.
Wandelgids
Rother Wandelgids ‘Provence‘
Thomas Rettstatt,
Elmar Uitg. 2016.
Heeft ook enkele wandelingen in dit gebied.
Enkele goede nieuwe wandelgidsen
- Provence (and Camarque) (Engels),
Dirk Hilbers (en anderen),
Cross bill nature guide. - Provence-West,
Janette Norton,
Cicerone Press.
Enkele goede tweedehands boeken
- Een jaar in de Provence
Peter Mayle (Het Spectrum) - Walking in France; Exploring France’s Great towns and finest Landscapes on Foot.
Gillian and John Souter (Chastleton Travel)
In dit boek stond de vijfdaagse wandeltrektocht. Je hebt het echter niet per se nodig, want de route kun je goed vinden m.b.v. de kaart.
Belangrijke gegevens:
- Mooiste deel: Apt – Fountain-de-Vaucluse
- Lengte: 69 km
- Aantal etappes: 5
- Beste periode: half april – half mei
- Gids: zie hierboven; o.a.
Cross bill nature guide,
Provence (and Camarque) (Engels),
Dirk Hilbers (en anderen), - Kaart: Libris (Ed. Didier Richard) 1 : 40 000
12 • Parc naturel régional du Luberon • Ouest
