Route-informatie
- Bijna volledige route: Grimmelshofen-Wehr
- Lengte: 118 km
- Aantal etappes: 6
- Moeilijkheidsgraad: middelzwaar
- Beste periodes: half mei-half juni en sept.
- Routemarkering: goed
- Wandelgids en kaart: zie verderop
Schluchtensteig wandelroute
De Schluchtensteig is een wandelroute die dwars door het Naturpark Südschwarzwald voert.
Tijdens de eerste twee en een halve dag wandel je door wildromantische kloven, met steile wanden, watervallen en smalle paadjes. Hier lijkt het soms op oernatuur: je bent meestal ver verwijderd van de civilisatie.
Daarna volgen nog eens twee en een halve dag vol Schwarzwaldromantiek, met traditionele boerderijen, donkere bossen, een stuwmeer en schitterende uitzichtpunten. Je komt dan ook door charmante plaatsjes als Lenzkirch en St. Blasien (met reusachtige Domkoepel).
Kortom: een zeer gevarieerde route.
Dankzij de spectaculaire kloven in de eerste dagen vormt deze tocht een prachtige aanvulling op de Westweg, waar je vooral over kammen en bergtoppen liep.
In Duitsland zijn nog andere bekende wandelroutes. Bekijk het overzicht op onze pagina Langeafstandspaden in Duitsland.
Etappeoverzicht 118 km
Nr | Traject | Afstand | Moeilijkheid |
---|---|---|---|
1 | Grimmelshofen.–.Wutachmühle | 19km | middelzwaar |
2 | Wutachmühle.–.Schattenmühle | 19km | middelzwaar |
3 | Schattenmühle.–.Fischbach | 18km | middelzwaar |
4 | Fischbach.–.St.Blasien | 20km | middelzwaar |
5 | St.Blasien.–.Todtmoos | 20km | middelzwaar |
6 | Todtmoos.–.Wehr | 22km | middelzwaar |
Let op: Als je met een lichte dagrugzak wandelt en je hoofdbagage wordt vervoerd, kun je het traject in 6 dagen afleggen. Met volle bepakking en tent vorder je langzamer, reken dan op ongeveer 2 extra dagen. Algemeen geldt: de totale afstand (118 km) is een betere richtlijn dan het aantal dagen (6), omdat de duur vooral afhankelijk is van je bepakking.
Moeilijkheidsgraad
Het zijn middelzware dagwandelingen.
In de Hikeline-wandelgids heeft men bij de dagetappes telkens de “Aufstieg” vermeld. Dit is echter met de “deutsche Gründlichkeit” gedaan. Iedere kleine stijging wordt meegeteld, waardoor je hoge getallen krijgt. De moeilijkheidsgraad is echter niet zwaar, maar slechts middelzwaar.
Houd er rekening mee dat de paden in de kloven de eerste dagen plaatselijk “rutschig” (glad) zijn, want dit is een kalksteengebied. (Verderop in de Obere Wutachschlucht bestaat het vaste gesteente uit graniet en gneis. Dat heeft een oppervlak als schuurpapier en is nooit glad, zelfs niet na regen.)
Advies: Kijk tijdens dat eerste gedeelte bij het lopen alleen naar waar je je voeten zet en niet tegelijk om je heen. Om te genieten van de prachtige omgeving, ga je maar regelmatig stilstaan om op je gemak rond te kijken.
Hoogteprofiel

De hoogtegetallen achter de namen geven een indruk van de stijgingen.
Beste periodes
.Klima KONSTANZ. | apr | mei | jun | jul | aug | sep | okt |
Gem..max..temp.°C | 15 | 20 | 24 | 25 | 25 | 20 | 14 |
Maandsom.neerslag.mm | 60 | 85 | 98 | 93 | 95 | 76 | 64 |
De beste perioden om te wandelen zijn half mei – half juni en later nog in september – al moet je er in september rekening mee houden dat het ’s avonds al vroeg donker wordt.
In juli en augustus is het hier met 23 °C vaak te warm om comfortabel hele dagen te wandelen.
Opgelet ! Klimastation Konstanz ligt bij de Bodensee dus op ongeveer 400m boven zeeniveau. De wandelroute bevindt zich hoger, namelijk ongeveer tussen 500 en 800m. Dus de temperatuurwaarden langs de route zijn enkele graden lager dan die in de tabel.
Weersinformatie
Ga naar www.weerplaza.nl voor een betrouwbaar weerbericht voor heel Europa.
Werkwijze: Vul boven in het zoekvenster de naam in van een stad in de buurt van je wandelgebied.
Je krijgt dan het actuele weer, de verwachting voor de komende uren en de 14-daagse voorspelling.
Routemarkering
De Schluchtensteig wandelroute was goed gemarkeerd tijdens mijn tocht – al is dat uiteraard een momentopname.
In het algemeen geldt dat langeafstandspaden als deze in Duitsland standaard goed gemarkeerd zijn, met regelmatige controle en onderhoud.
Wandelgids en kaarten

WANDELGIDS
Schluchtensteig
Hikeline Wanderführer
Verlag Esterbauer (Duitsland)
Verkrijgbaar bij www.dezwerver.nl
Hikeline is veruit de beste wandelgids.
Haar deelkaartjes zijn acceptabel.
(Schaal 1:35.000 wil zeggen:
1 cm = 350 m 3 cm = ± 1 km)

KAARTEN
Wutachsclucht
1:35.000
Schwarzwaldverein
St. Blasier Land
1:35.000
Schwarzwaldverein
Deze twee wandelkaarten zijn van de Schwarzwaldverein. Ze zijn waarschijnlijk niet meer verkrijgbaar.
Zoek zelf een alternatieve kaart met een schaal van bijv. 1:35.000 of 1:50.000.
YouTube-video (23 min.)
Mooiste deel Grimmelshofen ― Wehr
Het eerste stukje (van Stühlingen naar Grimmelshofen) is nog niet in de kloof en ook niet bijzonder. Dit stukje heb ik daarom weggelaten en in plaats daarvan de prachtige Gauchach-schlucht in de eerste etappe opgenomen.
Bevoorrading
Levensmiddelen : Er zijn onderweg voldoende dorpjes met kleine supermarkten of bakkers waar je proviand kunt inslaan.
Drinkwater: In tegenstelling tot Zwitserland heeft men in Zuid-Duitsland in de weilanden geen ‘Brunnen‘ (watertrog met buis). In plaats daarvan rijdt de boer een ‘Wassertank‘ naar het weiland. Dat water is echter niet drinkbaar en je zult dan ook volle veldflessen in de rugzak mee moeten dragen. Vul daarom altijd de flessen voordat je een dorp verlaat.
Bivakkeren onderweg
Langs de Schluchtensteig wandelroute is het voor ervaren wandelaars mogelijk om te bivakkeren: een overnachting in de natuur, waarbij je ’s avonds een lichte tent opzet en deze ’s ochtends weer afbreekt. Zorg ervoor dat je je veldflessen op tijd bijvult in de dorpen, aangezien je onderweg weinig huizen tegenkomt.
Als je bij Gasthof Schattenmühle omhoog loopt naar het plateau om daar ergens je tent te zetten, loop dan een kilometer op het plateau voordat je de tent zet. De huizen vlak bij de kloof zijn niet gediend van dagelijks wildkampeerders.
Hoogtepunten (van oost naar west)
De Schluchtensteig wandelroute kent veel hoogtepunten:
- Wutachflühen (en het Aussichtspunkt Wutachflühen)
Uitkijkpunt met panoramisch uitzicht over de Wutachschlucht. - Wutachschlucht
De beroemde Wutachkloven met steile wanden en indrukwekkende natuur. - Gauchachschlucht
Een schilderachtige kloof met watervallen en steile rotswanden. - Haslachschlucht
Een romantische kloof, ideaal voor natuurwandelaars. - Bildstein (1134 m)
Een bergtop met uitzicht over de regio. - Schluchsee
Een prachtig meer omgeven door bossen en bergen, een uitstekende plek voor ontspanning. - Muchenland
Vier boerderijtjes in een dalletje. - Dom St. Blasius
Eén van de grootste koepelkerken in Europa.

Wutachschlucht, Amselfelsen.

Wutachschlucht, Kanadiersteg.

Haslachschlucht, Rechenfelsen.
Diepe rivierkloven

Op bovenstaande kaartje staan de diepe rivierkloven donkergroen ingekleurd. Al het water stroomt oostwaarts (blauwe pijlen) en de wandelaars lopen westwaarts (rode pijlen)
Ter verduidelijking een korte beschrijving van de drie rivieren:
- Gutach: linksboven in de kaart; stroomt oostwaarts,
- Haslach: ten oosten van Lenzkirch; mondt uit in de Gutach,
- De Gutach (‘Gütige Ach’= rustig stromend water) verandert bij dat uitmondingspunt van naam en wordt Wutach (‘Wütende Ach’= wild stromend water).
Die drie rivieren hebben samen vier diepe Schluchten (kloven) uitgeslepen, want de Wutach heeft er twee, namelijk Wutachschlucht en Wutachflühen (rechtsonder in de kaart).
- Gutachschlucht (korte kloof)
- Haslachschlucht (korte kloof)
- Wutachschlucht (19 km) Deze begint bij het punt waar de Haslach uitmondt in de Gutach en eindigt (zie kaart) bij de Sägewerk Wutachmühle.
- Wutachflühen (5,5 km) Deze begint in Blumberg en eindigt in Grimmelshofen.
De hoofdkloof Wutachschlucht heeft ook nog drie zijkloven.
Twee in de Obere Wutachschlucht: Rötenbachschlucht en Lotenbachklamm (1km) en één in de Untere Wutachschlucht: de Gauchachschlucht.
(Het gedeelte ten westen van het Gasthaus Schattenmühle noemen we Obere Wutachschlucht (7 km); het gedeelte ten oosten daarvan Untere Wutachschlucht (12 km).
Onthoofding

A. Reconstructie van de toestand vóór de onthoofding.
(grijs= diepliggende zijdalen van de Rijn, lager dan 700m)

B. Huidige toestand met bij 1 de plaats van de onthoofding.
(grijs= diepliggende zijdalen van de Rijn, lager dan 700m)

C. Huidige toestand met een overzicht op kleinere schaal.
(grijs= dal van de Rijn en zijrivieren, lager dan 500m)
Met onthoofding bedoelen we de aantapping van een voormalige bovenloop van de Donau door de Wutach, die een zijrivier van de Rijn is. Ik zal dit aan de hand van drie kaartjes verduidelijken.
Kaart B:
Het dieper ingesneden dalstelsel van de Wutach heeft door achterwaartse erosie de hoger liggende rivier Boven-Donau op een punt midden in de loop aangesneden. Op dat moment stort deze Boven-Donau zich in het diepere dal van de Wutach. Het stroomgebied van de Wutach wordt dus groter en de Boven-Donau verliest een stuk van zijn bovenloop. Ze is dan ‘onthoofd‘ of ‘aangetapt’.
“Het dal van de Boven-Donau heeft benedenstrooms van de onthoofding of aantapping (Anzapfung aanvankelijk geen water meer; verder stroomafwaarts krijgt het wel weer water uit de daar liggende zijriviertjes (o.a. Aitrach), maar het is toch aan water verarmd doordat zijn bovenloop is gekaapt.
SNP Natuurreizen

Zie: ww.snp.nl/reis/duitsland/… en voor hun andere wandelvakanties in Duitsland: www.snp.nl/reizen/…
Deze wandelreizen zijn een betrouwbare keuze voor wie een georganiseerde wandelvakantie zoekt.
Wanneer de zwaarte wordt aangeduid met één of twee zwarte cirkels, sluiten deze reizen goed aan bij mijn wandelingen. Je hoeft dan niet al te veel wandeluren of hoogtemeters per dag te overbruggen.
Twee mooiste dagwandelingen in Südschwarzwald
- Feldberg – Zastlerhütte – Feldsee (4.10uur)
- Hau – Belchen – Haldenhof (5.30 uur)
In wandelgids:
Schwarzwald-Süd
Rother Wanderführer
Bergverlag Rother (Duitsland)
Verkrijgbaar bij www.dezwerver.nl
Aanbevolen websites
- https://nkbv.nl/actueel/blog/
- https://issuu.com/nkbv/docs
- www.oppad.nl
- www.schluchtensteig.de
- www.planet-wissen.de
- www.wikinger-reisen.de

Schluchsee.

Ibach.

Wittenschwand vanaf Kreuzfelsen.
Let op: na verloop van tijd kunnen sommige links niet meer werken. De betreffende pagina is dan mogelijk verplaatst of verwijderd.
Tip: zoek via Google op de naam van de website in combinatie met het trefwoord schluchtensteig. Als de pagina alleen is verplaatst, vind je deze meestal alsnog terug.